Depremde yaşamını yitirenlere adanan Newroz, 23 il ve ilçede düzenleniyor. “Her der Newroz, her dem azadî” ve “Newroz ateşiyle özgürlüğe” şiarıyla İstanbul, Van, İzmir, Batman, Siirt, Iğdır, Muş, Bingöl, Dersim, Mersin, Hakkari, Tatvan, Kızıltepe, Aydın, Antalya, Ankara, Bursa, Tekirdağ, Kocaeli, Muğla, Denizli, Manisa ve Balıkesir’de Newroz ateşi kutlanıyor.
İstanbul
“Her dem Newroz her der azadî” ve “Newroz ateşiyle özgürlüğe” şiarıyla gerçekleştirilen 2023 Newroru’nun İstanbul’daki adresi olan Yenikapı Meydanı, görkemli bir kutlamaya ev sahipliği yapıyor.
Meydana girişler devam ederken, Emek ve Özgürlük İttifakı’nda yer alan Türkiye İşçi Partisi (TİP), Emekçi Hareket Partisi (EHP) ile Bağımsız Devrimci Sınıfı Platformu (BDSP), Devrimci Parti, Halk-Der, Marmaray Metrosu önünde toplanmaya başladı. Marmaray kapısı önünde bekleyen gruplar, “Dem dema serkeftinê ye”, “Size söz yine bahar gelecek” dövizleriyle kortej halinde gerçekleştirdiği yürüyüşle Newroz meydanında yerini aldı.
Jın jıyan azadî sloganlarıyla meydana aktılar
Tevgera Jinên Azad (TJA) filamalarıyla 8 Mart’ta açığa çıkan öfkeyi Newroz meydanlarına taşıyan kadınlar, ulusal kıyafetleriyle Marmaray’ın Aksaray kapısından alana doğru yürüyüşe geçti. Kesk û sor û zer (Yeşil, sarı, kırmızı) fılamalar taşıyan kadınlar, “Jin jiyan azadî” sloganlarıyla meydana aktı. İkinci kortej oluşturan kadınlar, “Kadınların kurtuluşu devrimi gerektirir, gerisi boş hayaldir” pankartıyla meydana girdi.
Meydandan sloganlar yükseliyor
HDK, Yeşil Sol Parti, DBP, TJA, HDP, Birleşik Mücadele Güçleri (BMG), Sosyalist Meclisler Federasyonu (SMF), TİP, Partizan, Devrimci Öğrenci Birliği (DÖB) bayrakları ile Türkyie devrimci hareketin önderlerinden Deniz Gezmiş posterlerinin dalgalandığı meydanda, gençler Bursa’da ırkçı saldırıya uğrayan Amedspor bayraklarını ve atkılarını taşıdı. HDP ve Yeşil Sol Parti Gençlik Meclisleri, “Yeşili’ ez, ulusu koru” yazılı pankartıyla Amedspor ile dayanışma mesajı verdi.
İzmir
İzmir’de, “Her der Newroz, her dem azadî” ve “Newroz ateşiyle özgürlüğe” şiarıyla Konak Gündoğdu Meydanı’nda binlerce kişinin katılımıyla gerçekleşen Newroz ateşini Halkların Demokratik Partisi (HDP) İzmir İl Örgütü binasında katledilen Deniz Poyraz’ın annesi Fehime Poyraz ile 21 Mart 1990’da Amed surlarında bedeni ateşe veren Zekiye Alkan’ın ablası Meziyet Çağlar ve Barış Anneleri yaktı.
İzmir’de binlerce kişi Newroz alanında buluştu
Newroz’un yapılacağı Gündoğdu Meydanı’na girişte polis Sosyalist Meclisler Federasyonu ve Partizan kortejine saldırdı. Polis saldırısında SMF üyesi Cem Barış Çakıl’ında aralarında olduğu birçok kişi gözaltına alındı.
Ardından SMF, Partizan ve Mücadele Birliği üçlü kortej halinde alana giriş yaptı.
Avukatlardan alınan bilgiye göre gözaltına alınanlar hastanede yapılacak sağlık kontrolü sonrası serbest bırakılacak.
Ankara
Ankara’da Emek ve Demokrasi Güçleri’nin çağrısıyla düzenlenen Newroz mitinginin adresi Anıtpark oldu. Mitingte konuşan Hüseyin Gökoğlu, “Zulüm ve baskı düzeni gidecek, halkların baharı gelecek. Depremde açığa çıkan toplumsal birlik ve dayanışma ruhuyla, yitirdiğimiz canları Newroz alanlarında anıyor, öfkemizi ve toplumsal bilincimizi kuşanıyor, Newroz ateşi etrafında adaletin ve barışın sesini haykırıyoruz” dedi.
Polis yoğunluğu bulunan miting alanına gelenler, iki arama noktasından geçmek zorunda kaldı. Gazetecilerin alana girişi “turkuaz basın kartı” gerekçe gösterilerek engellenirken kamera ve bilgisayarlar da alana alınmadı. Tartışmaların ardından gazeteciler alana girebildi.
“Newroz ateşiyle özgürlüğe” şiarıyla gerçekleştirilen mitingte HDP, EMEP, TİP, EHP, Yeşil Sol Parti, Halkevleri, KESK Ankara Şubeler Platformu katılım sağladı.
Alana depreme dair “katliam” kelimesinin geçtiği birçok pankart alınmazken sık sık “Helalleşmek yok, hesaplaşmak var”, “Yaşasın halkların kardeşliği”, “Katil devlet hesap verecek”, “Hükümet istifa” sloganları atıldı.
Bursa
Bursa’daki Newroz’un adresi ise Arabayatağı Pazar Alanı oldu. 7’den 70’e her yaştan katılımın olduğu coşkulu Newroz’da, giyilen yöresel kıyafetler, alanda renkli görüntüler oluşturdu. Yeşil Sol Parti ve HDP bayraklarıyla süslenen alana “6 Şubat 2023 Yastayız”, Edî bes e, geçinemiyoruz” ve “Faşizme karşı halkın iradesini savunuyoruz” pankartları asıldı.
Saygı duruşuyla başlayan Newroz’da daha sonra HDP Bursa İl Eşbaşkanı Ceylan Erol halkı selamladı.
Sahneye Sosyalist Meclisler Federasyonu adına Barış Kayaoğlu çıkarak bir konuşma gerçekleştirdi.
Ardından konuşan HDP İstanbul Milletvekili Ali Kenanoğlu, 14 Mayıs seçimlerini hatırlatarak, “Bu seçimler sadece cumhurbaşkanlığı seçimi değil, aynı zamanda bir parlamento seçimidir. Bursa’dan muhakkak bir milletvekili çıkaracağız. Bursaspor’un Amedspor üzerinden ortaya koyduğu ırkçılığı, açtığı pankartların hesabını soracağız” dedi.
Daha sonra Emek ve Özgürlük İttifakı bileşeni partiler birlikte sahneye çıkarak, halkı selamladı. Newroz, Gölgedekiler Grubu’nun sahne almasıyla sona erdi.
Iğdır
Iğdır’da Newroz’da bir araya gelen halklar, depremde yaşamını yitirenleri anarak, “14 Mayıs’ta zorba iktidardan kurtulacağız” mesajı verdi.
Bu yıl da Kürt, Türk, Terekeme ve Azeriler Newroz’da bir araya geldi. Alandan sık sık “Hükümet istifa” sloganları yükseldi. Program, 6 Şubat’ta Maraş merkezli yaşanan depremde hayatını kaybedenler için saygı duruşuyla başladı.
“Kazanacağız”
Programın açılış konuşmasını yapan DBP İl Eş Başkanı Mehmet Sekman, depremde yaşamını yitirenleri andı. Yeşil Sol Partisi İl Eş Başkanı Bahar Etreci, 14 Mayıs seçimlerine işaret ederek, “Bu coşku ve heyecanla 14 Mayıs’ta baskıcı, zorba iktidardan kurtulacağız dedi. DBP MYK üyesi Aynur Sarıca, cezaevlerindeki tecride tepki gösterdi.
HDP Iğdır Milletvekili Habip Eksik de, depremlerde yaşamını yitirenleri anarak “AKP-MHP faşist iktidarı halkımızı enkaz altında bırakarak ölüme terk etti. Biz buradan bir kez daha ‘hakkımızı helal etmiyoruz’ diyoruz. Bu hükümet, Kürt halkının düşmanıdır. Kürt halkı üzerinde yürütülen savaşta ülkenin bütün kaynakları harcandı. Mutlaka bu iktidarı değiştireceğiz” dedi.
Ardından konuşan HDP İstanbul Milletvekili Oya Ersoy da “Bu savaş politikaları sürdüğü sürece biz bitmeyiz. Deniz Poyraz olacağız, Mehmet Tunç olacağız. Yasımızla, direnişimizle hesap soracağız.”
Birbirinden renkli kıyafetler giyen kadınlar, Newroz ateşini yaktı. Sonrasında sanatçı Hediya Alkan sahne aldı.
Hakkari
Hakkari’nin Yüksekova ilçesinde bulunan Yenişehir Stadyumu’nda gerçekleştirilen Newroz’a gençlerin ve kadınların katılımı dikkat çekti.
HDP Hakkari Milletvekili Sait Dede, depremde yaşamını yitirenleri anarak, “Hesap soracağız, önümüzde önemli bir seçim var bunlara gereken cevabı Gever halkı sandıkta verecektir” dedi. HDP Grup Başkanvekili Meral Danış Beştaş da yetkililere istifa çağrısı yaparak “Onlar istifa etmiyor siz göndereceksiniz onları. Var gücümüzle seçimlere hazırlanıyoruz. Bu seçimde en büyük mührü HDP vuracak. HDP seçimlerde anahtardır, bizler bu anahtarı halkımızın istediği gibi kullanacağız. Halkımızla birlikte o anahtarı özgürlüğe, tecridin olmadığı günlere çevireceğiz. Direnerek bugünlere geldik, direnmeye devam edeceğiz. Mutlaka kazanacağız, tek bir kişi bile kalsak sizin iradenizi temsil edeceğiz” diye konuştu. Etkinlikte Hiwron sahne aldı.
Siirt
Siir’te binlerce kişi, 3 ayrı koldan Newroz’u kutlamak için Barış Meydanı’na geldi. Newroz alanındaki kutlamaya, HDP Milletvekilleri Feleknas Uca, Sıddık Taş ile Yeşil Sol İl Eş Sözcüleri Eşref Tekin ve Emine Aşkara, HDP İl Eş Başkanları Hatice Tay ve Mehmet Kayısı’nın yanı sıra Siirt Barosu, Botan Kültür Ve Sanat Derneği (BOTAN-DER), DBP il yöneticileri, Barış Anneleri Meclisi temsilcileri katıldı.
Depremlerde yaşamını yitirenler anısına siyah fistanlar ve mor şalların ağırlıklı olduğu kıyafetler, Newroz alanında kendisini hissettirdi.
Siirt Milletvekili Sıddık Taş depremde yaşanan yıkım sebebiyle bu yıl ki Newrozun buruk kutlandığını yineledi. Taş, şöyle devam etti: “6 Şubat’ta 11 kent yıkılırken, milyonlarca insan yaşamını yitirdi. Deprem hepimizi etkiledi. Bununla birlikte dayanışmamız da oldukça büyüktü. Bundan sonra da hep birlikte olacağız ve biriktirdiğimiz yaraları hep birlikte saracağız. Büyük bir tarihten geçiyoruz 7’den 70’e seçime gideceğiz ve AKP faşizmine güzel bir cevap vereceğiz. Siyasi operasyonlara, cezaevlerinden özgürlüğünden mahrum bırakılanları mücadelesini büyüterek, 14 Mayıs’ta cevap olacağız. Bu Newroz barışa ve özgürlüğe cevap olacak.”
HDP Batman Milletvekili Feleknas Uca, tüm halkların Newrozunu kutlayarak, özgürlük ve barış diledi. 14 Mayıs’ta yapılacak seçime değinen Uca, özgürlük, demokrasi ve barış için herkesin sandıklara gitmesi gerektiğini vurguladı.
Newroz ateşinin yakılması ve konuşmaların ardından dengbejler Rêzane Boti, Şêxmûse Êrkendî ve Kollektifa Ritmen Azad sahne aldı.
Tatvan
Bitlis Tatvan ilçesinde Newroz kutlaması gerçekleştirildi. Tatvan Fuar alanında yapılan kutlamalara, polis ablukasına rağmen binlerce kişi katıldı. Soğuk ve yağışlı havaya rağmen kadınlar, gençler ve çocuklar rengarenk kıyafetleriyle sabahın erken saatlerinde alana aktı. HDP milletvekilleri Şevin Coşkun ve Celaded Gaydalı ile DBP ve Yeşil Sol Parti üyeleri de alanda yerlerini aldı.
HDP Muş Milletvekili Şevin Coşkun “Maalesef bu yıl deprem nedeniyle bir acı ve hüzünle kutluyoruz Newrozları. Devlet her yerde olduğu gibi deprem alanlarında da halkı yalnız bıraktı. Devletin büyüklüğünü sadece Kürtlere karşı yürütülen baskı zulüm ve işkence politikalarında görüyoruz. Önümüzdeki seçimde AKP iktidarının neden olduğu bu yıkıma dur diyerek, seçim günü iktidarı tarihin çöp sepetine atacağız” diye konuştu. HDP Bitlis Milletvekili Mahmut Celaded Gaydalı ise, “Ne saraylardan ne de saray korucularından korkmuyoruz. Bu ateş artık sadece Kürt halkı için değil, geleceğe umut dolu bakan herkes için yanacaktır. Dehaklar olduğu sürece devrimci Kawa’larda olacaktı” dedi.
Muş
Muş’ta Gar İstasyonu’nda gerçekleştirilen Newroz programında HDP milletvekilleri Gülistan Kılıç Koçyiğit ve Ömer Öcalan’ın konuşmacı olarak yer aldı. Saygı duruşuyla başlayan programda sık sık “Hükümet istifa” sloganları yükseldi.
HDP Muş İl Eş Başkanı Savcı Arslan, ülkedeki sosyal ve ekonomik krizlere işaret ederek, AKP- MHP iktidarını önümüzdeki seçimlerde göndereceklerini vurguladı. Arslan, “Seçimlerde 3 sıfır yapma ve belediyeyi alma sözü veriyoruz” dedi.
HDP, Yeşil Sol Parti ve DBP’li yöneticiler de yurttaşları selamladı. HDP Muş Milletvekili Gülistan Kılıç Koçyiğit, Newroz’un acı ve yıkımın gölgesinde kutlandığına vurgu yaparak “Demokratik, eşit ve özgür bir Türkiye’nin anahtarı Kürtlerin elinde” dedi. HDP Urfa Milletvekili Ömer Öcalan ise, AKP-MHP iktidarına karşı Newroz alanında binlerce Kawa’nın yer aldığını belirtti.
Milletvekillerin konuşmasının ardından Newroz alanına giren polisler, 3 genci gözaltına aldı. Gözaltılara, sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterildi. Alandaki gençler duruma tepki gösterdi. Ardından Baran Bozyel sahne aldı. Kitle, Paris’te katledilen Muşlu sanatçı Mir Perwer için slogan attı. Bozyel, “Mir Perwer’i saygıyla anıyorum. Kürt olduğumuz için sanatımız bile engelleniyor” dedi.
Mersin
Mersin’in Akdeniz ilçesinde bulunan Tırmıl Alanı’nda gerçekleştirilecek Newroz kutlaması, halkın alana gelişleriyle başladı. Newroz’a kentin birçok noktası ve Adana ile Osmaniye’den gelen yurttaşların alana girişi iki noktadan yapılırken, kentte etkili olan sağanak yağışa rağmen katılım yüksek oldu.
Polis arama noktasında Emek ve Demokrasi Platformu’nun “Yaşasın Newroz. Newroz piroz be” yazılı pankartıyla, Amedspor’un bayrakları ve “Direniş Akdeniz” yazılı bazı pankartları alana alınmadı.
HDP Mersin İl Eş Başkanları Bedriye Kuş, Hoşyar Sarıyıldız ve Newroz Tertip Komitesi Sözcüsü Özgür Çağlar halkın Newrozu’nu kutladı. Daha sonra Asrın Hukuk Bürosu’nun Newroz’a gönderdiği mesaj okundu. Newroz ateşinin yakılmasının ardından konuşan Toplumsal Özgürlük Partisi (TÖP) Sözcüsü Juliana Gözen, “Çok acılıyız, acımız yeni yeni yaşamın harcı olacak” dedi. Sosyalist Yeniden Kurtuluş Partisi (SYKP) Eş Genel Başkanı Cavit Uğur, “Yolumuz açık onları göndereceğiz” dedi. Kürt siyasetçi Sırrı Sakık da, “AKP ve MHP faşizmi bir depremin altında kaldı” dedi. Newroz, sanatçı Cevdet Bağca, Derya Cengiz ve Dengbej dinletisi ile devam etti.
Mardin
Mardin’in Kızıltepe ilçesinde Otogar Meydanı’nda düzenlenen Newroz, sabah saatlerinden etkili olan sağanak yağışa rağmen adeta akın yaşandı. Saygı duruşunun ardından Tertip Komitesi sahneye çağrılarak, devamında Newroz ateşi yakıldı. Sık sık “Tayyip İstifa” sloganları atarak, hükümet istifaya çağrıldı.
Yeşil Sol Parti’den Mehmet Nuri Kapan, HDP Şırnak Milletvekili Hasan Özgüneş depremde yaşamını yitirenleri anarak iktidardan hesap soracaklarını belirtti. HDP Sözcüsü Ebru Günay de “İstifa etme cüretini göstermeyenleri biz göndereceğiz” dedi.
Günay’ın konuşmasının ardından kutlama Koma Dengên Jinên Azad grubunun seslendirdiği şarkılarla devam etti.
Bingöl
Bingöl’de Saray Mahallesi’nde bulunan Newroz Alanı’nda Newroz kutlaması gerçekleştirildi. “Bingöl Afet Bölgesi İlan Edilsin” pankartının açıldığı kutlama, yağan yağmura rağmen binlerce kişiye ev sahipliği yaptı. Demokrasi mücadelesinde ve depremde yaşamını yitirenler için yapılan bir dakikalık saygı duruşunun ardından konuşan Newroz Tertip Komitesi Başkanı Zayim Bağbars, depremlerde tedbir alınmaması sonucu binlerce yurttaşın yaşamını yitirdiğini hatırlatarak, bunun sorumlusunun AKP hükümeti olduğunu vurguladı.
HDP İl Eşbaşkanı Feyzullah Şeyhanoğlu, halkın 14 Mayıs’ta sandıklarda gereken cevabı vereceklerini dile getirerek, direnişi büyütme çağrısı yaptı. DBP PM üyesi Nurten Üzümcü, iktidarın 20 yıldır ülkeyi yaşanmaz hale getirdiğine belirterek, “Öfke büyüdü, hep beraber yapılan bu hukuksuzluklarına, yolsuzluklarına yeter diyeceğiz. Bunun için bizim daha çok mücadele etmemiz gerekir. Önümüzde bir seçim var, bunun için mücadeleyi ortaklaştırarak mücadelemizi büyütmek için sokak sokak ev ev çalışmamız gerekir ve örgütlememiz gerekir.” diye konuştu.
Kapanış konuşmasını yapan HDP Milletvekili Erdal Aydemir ise, zulmün sembolleştiği Dehak’lar varsa karşısında da hep direnen Kawa’ların olduğunu vurguladı. Sanatçı Evin Sındi û yerel dengbêj Fettah Yalçın sahneye çıkarak, stranlarını seslendirdi.
Dersim
6 Şubat’ta meydana gelen Pazarcık ve Elbistan merkezli deprem felaketinden kaynaklı bu yılki Newroz kutlamaları yas havasında geçti. Depremde yaşamını yitirenlere adanan Newroz, “Her der Newroz”, “Her dem Azadî” ve “Newroz Ateşiyle Özgürlüğe” şiarıyla Dersim’de de anma biçiminde yapıldı.
Dersim’de yağmura rağmen Newroz’a kitlesel katılım
Dersim’de Newroz, Sanat Sokağı’ndan Seyit Rıza Meydanı’na yapılan yürüyüşle başladı. Yüzlerde kişi siyasi parti, demokratik kitle örgütü temsilcisinin katılımıyla yapılan yürüyüş sonrası bir dakikalık saygı duruşunda bulunuldu. Yürüyüşe SMF’li Dersim Belediye Başkanı Fatih Mehmet Maçoğlu da katıldı.
Antalya
Antalya Newroz ateşi, PKK Lideri Abdullah Öcalan ve tutuklu Kürt siyasetçiler selamlanarak yakıldı. HDP Milletvekili Kemal Bülbül, “Hapishanelerdeki tüm arkadaşlarımızı özgürleştireceğiz” dedi.
Antalya’da Newroz, “Her der Newroz, her dem azadî” şiarıyla Turgut Özal Spor Salonu önünde bir araya gelen binlerce kişinin “Jin, Jiyan, Azadî”, “Bê serok jîyan nabe” sloganlarıyla başladı. Newroz programı, Halkların Demokratik Partisi (HDP) Antalya İl Örgütü Eş Başkanları Ahmet Kaya ve Hülya Hasbay’ın konuşmalarıyla sürdü.
Kaya, depremde ortaya çıkan yıkımın sorumlusunun AKP iktidarı olduğunu belirterek, “AKP-MHP iktidarını sandığa gömeceğimizi bildiriyoruz. Hedefimiz demokratik cumhuriyet, bu cumhuriyeti kurmaya kenetleneceğiz” dedi.
Kaya’nın konuşmasının ardından HDP Antalya Milletvekili Kemal Bülbül, HDP MYK üyesi Sultan Özcan, HDP Antalya il ve ilçe örgütü yöneticileri ve Yeşil Sol Parti Antalya Eşsözcüleri Mustafa Vakit ve Özlem Bahadır sahneye çıkarak, tüm bileşenleriyle Newroz ateşini yaktı.
Newroz ateşinin yakılmasının ardından Yeşil Sol Parti Antalya İl Eşsözcüsü Vakit, “Yaşadıklarımız kader değil, doğayı katletmenin sonucudur. Newroz ateşinin sıcaklığı ile mücadelemizi yükseltecek, bu rantçı terörist iktidarı tarihin çöp sepetine yollayacağız” diye konuştu. Daha sonra Aryen Çocuk Müzik Grubu sahneye çıkarak şarkılarını seslendirdi.
HDP MYK üyesi Sultan Özcan da, “Bu düzenden kurtarmaya hazırız. 15 Mayıs’ta birlikte değiştirmeye, kadın düşmanı bu düzeni göndermeye hazırız.” Özcan’ın konuşması, “Hükümet istifa”, “Kahrolsun faşizim” sloganları ile sık sık kesildi.
Van
Yüzbinlerin katılımıyla gerçekleşen Van Newrozu, PKK Lideri Abdullah Öcalan üzerindeki tecride karşı iki koldan yapılan yürüyüşle sona erdi.
Van’da tarihi kale ve gölün buluştuğu noktada sağanak yağışa rağmen yüzbinlerce kişinin katılımıyla Newroz gerçekleştirildi. Program, konuşmaların ardından Kürtçe ve Türkçe şarkılarla sona erdi. Dinleti boyunca sloganlar eksik olmadı. Bu yılki kutlamalara, PKK Lideri Abdullah Öcalan’ın fiziki özgürlüğüne dair talepler ve sloganlar damga vurdu. Son yılların en kalabalık Newrozlar’ından biri olan kutlamalar sonrası kitle, “Bijî serok Apo” sloganlarıyla dağıldı.
Binlerce genç, Newroz sonrası Terzioğlu Caddesi ve Kale yolundan yürüyüş gerçekleştirdi. Gençler, İmralı tecridine tepki göstererek, “Bijî serok Apo” sloganları attı. Polisler, gaz bombaları ve tazyikli suyla gençlere saldırdı. Gençler de taşlarla karşılık verdi. Gerginlik uzun bir süre devam etti.
